Emekliler, 6 aylık enflasyon farkının üzerine refah payı ya da sabit bir zam alıp almayacaklarını tartışırken, zam oranı da netleşmeye başlıyor. Emeklilere yapılacak zam oranı merak konusu.
Belirleyici tarih 3 Temmuz ile 20 Temmuz arasında. Kök aylık ve en düşük emekli aylığı hesaplamaları da bu süreçte değişebilir mi, en düşük emekli aylığı asgari ücrete sabitlenir mi, işte bu konuda detaylar…
TÜİK, mayıs ayı enflasyon rakamlarını 3 Haziran’da açıklayacak. Mayıs ayında enflasyonda zirvenin beklendiği bir dönemde, enflasyon farkının belirlenmesiyle birlikte zamların da yeni hesaplamalarla şekilleneceği düşünülüyor.
SGK UZMANI HESAP NET DEDİ
Emeklilerden asgari ücretlilere kadar herkes Temmuz ayında zam beklentisi içindeyken, SGK Uzmanı Özgür Erdursun’un dikkat çeken bir yorum geldi.
Asgari ücrete ara bir zam yapılmasının söz konusu olmadığını belirten Erdursun, “Hükümetin hesabı net” dedi. Emekli aylıklarına yapılacak zam oranının, memur emeklileri için yaklaşık yüzde 20, SSK ve Bağkur emeklileri için ise yüzde 20 bandında olacağını ifade etti. En düşük emekli aylığının asgari ücret kadar olması formülünün ise yanlış olduğunu belirtti.
Erdursun şu ifadeleri kullandı:
Şimdi emekli aylıklarına yüzde 20, SSK ve Bağ-Kur’a ise yüzde 25-26 oranında bir artış yapılacak. Bu oranlar, 3 Temmuz’da açıklanacak 6 aylık enflasyon farkı temel alınarak belirlenecek.
Memurlar, toplu sözleşmeyle peşinen yüzde 15’lik bir artış aldıkları için bu oran çıkartılacak ve ikinci 6 aylık toplu sözleşme zammı olan yüzde 10 buna ilave edilecek. Bu nedenle, SSK ve Bağ-Kur’a yapılan artışların 5 puan düşüğü memur ve memur emeklilerine verilecek.
3 Temmuz’da son 6 aylık enflasyon açıklandığında, tüm televizyon kanalları “evet, enflasyon açıklandı, işçiye, memura, emekliye şu oranda zam yapılacak” diyecek. Ancak, asıl süreç o gün başlayacak. 3 Temmuz ile 20 Temmuz arasında hükümetin ne vereceğini tam anlamıyla öğreneceğiz.
KRİTİK TARİH 3-20 TEMMUZ ARASINDA
“2024 yılının Ocak ayında enflasyon açıklandığında, herkes ‘SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı emeklilerinin aylıkları şu kadar oranda artacak’ dedi. Ancak hükümet bunu üç kez değiştirdi. Yani o kadar kolay değil. 3 Temmuz’dan 20 Temmuz’a kadar emekliler açısından çok kritik bir dönem olacak. Bu tarihler arasında çok konuşulacak, çok tartışılacak.”
“Oransal artışların bir faydası yok. Yüzde 5 değil de hükümet yetkilileri çıkıp yüzde 30, yüzde 35, yüzde 40 deseler bile, bu dakikadan sonra bir işe yaramaz. Çünkü emekli aylıkları öyle bir değer kaybetti ki, önce değerini yeniden belli bir rakama ulaştırmak, sonra üzerine enflasyon farkı vermek gerekiyor.”
“2023 Temmuz’da memurlara 8077 TL seyyanen bir artış yapıldı. Şu anki bu rakamın değeri 12.500 TL olmalı. Bu 12.500 TL’nin memurlara, memur emeklilerine, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine verilip, üzerine enflasyon farkı eklenmesi lazım.
Bu durumda 16 milyon kişiye orantılı olarak dul ve yetim aylıkları daha düşük olduğu için 12.000 TL bir fark verilirse, bu ortalama 10.000 TL’ye tekabül eder. 10.000 TL farkın 16 milyon kişiye verilmesi de aylık 160 milyar TL, yıllık 1.9 trilyon TL yapar.”
“Bu yüksek bir rakam gibi gelebilir insanlara. Şimdi başka bir konuya bakalım: Devletin gelirleri sabit mi? Devletin gelirlerine baktığımızda, 2023’te 1 trilyon 62 milyar 701 milyon TL olan gelir, 2024’te 2 trilyon 233 milyar 11 milyon TL olmuş.”
“Emekli aylıklarını denetliyorlar. Kayıt dışıyla mücadele kapsamında iş yerlerine gidip cezalar kesiyorlar. Yani devlet gelirini artıracak çok fazla yol var. Bu nedenle de devletin bu paraları ödemesi durumunda gelirleri artacağı için bir sorun olmayacak.”
“Eğer hükümet bu rakamları vermezse, sosyal medyada da paylaştığım gibi, asgari ücrete Temmuz’da bir artış yapılmazsa, emekliye yüzde 20- 25, memura aynı oranda zam yapılıp, kiralarda yüzde 25 sınırı kaldırılırsa ve esnafa baskı devam ederse, halk tarafından erken seçim talebi artacak.”
“Eğer önümüzdeki aylarda enflasyon düşmezse ve daha çok hissedilmeye başlanırsa, Türkiye’de erken seçim konusu herkes tarafından dile getirilecek. Çünkü esnaf iş yapamayacak, yanında çalışanlara maaş veremeyecek. Kiralarda yüzde 25 sabit oran değişirse, memur ve emeklilere yüksek zam yapılmazsa, çoğu kişi kirasını ödeyemez. Bu da ülkeyi büyük sıkıntılara sürükler.”
“ASGARİ ÜCRETE ARA ZAM YAPILMAYACAK”
“Asgari ücrete artış yapılmayacağını düşünüyorum. Emekli aylıklarında da memur emeklilerine yüzde 20, SSK ve Bağkur emeklilerine 25 artış olacak. Hükümet bu konuda net. Hazine ve Maliye Bakanı, Çalışma Bakanı, işçi sendikası da… “
KÖK MAAŞ ÇIKMAZI
“Türkiye’de en düşük aylık, kök aylık meselesi ortadan kalkmadan, seyyanen artış yapılmadan, emekli aylıkları güncellenmeden bu işin üstesinden gelinmez. Tabii ki fiyat istikrarını sağlayacaklar, onu söylüyor. Biz de onu istiyoruz”
“En düşük emekli aylığı 2019 yılında bizim hayatımıza girdi. Bu sistemden vazgeçmeli.En düşük emekli aylığı asgari ücrete tamamlansın söylemi son derece yanlış. En düşük emekli maaşı hak ettiği değer ne ise o olmalı. Tüm emeklilerin ortak bir çözümle aylıkları artırılmalı.”
“Emekli aylıklarının asgari ücretin üzerine çıkması gerekiyor. Şu anda en düşük aylık 6500 TL. Buna 12 bin TL seyyanen artış yapılması üzerine de yüzde 25 zam verilse, 23 bin TL civarına çıkar. “
“Emekli aylığı hesaplama sistemi değişmeseydi zaten emekliler 25 bin 500-26 bin lira en altta aylık alacaklardı. Bugünleri görerek hükümet sistemi değiştirdi.”
